Het geheim = doe eerst je huiswerk!
Hallo allemaal! Als verandermanagement consultant heb ik het genoegen gehad om met een klein traditioneel familiebedrijf (+/- 30 medewerkers) te werken en ze door belangrijke organisatorische veranderingen te loodsen. Als er één gouden regel is die ik in de loop der jaren ben gaan waarderen, dan is het deze: effectief verandermanagement begint met grondig onderzoek. Het vermogen om de huidige toestand van een bedrijf te beoordelen, de gewenste toekomstige toestand voor ogen te zien en een koers uit te zetten van hier naar daar is wat succesvolle veranderingsprojecten onderscheidt. Laat me mijn beproefde onderzoeksstrategie met je delen.
stap 1: het begrijpen van het bedrijfs/familie opstelling
De eerste taak bij het managen van verandering is het begrijpen van de bestaande structuur. In familiebedrijven betekent dit dat je in de familiebanden en historische tradities moet duiken.
Documenten doornemen:
Bestudeer strategische plannen, functiebeschrijvingen, procesdiagrammen en stambomen. Ja, dat lees je goed. Inzicht in familierelaties kan van cruciaal belang zijn in deze bedrijven.
Eén-op-één gesprekken:
Gesprekken met familieleden, langdurige werknemers en nieuwere medewerkers kunnen waardevolle inzichten opleveren in de dynamiek, cultuur en veranderingsbereidheid van het bedrijf.
Enquêtes:
Enquêtes zijn een breder instrument om de algemene houding ten opzichte van verandering te beoordelen en mogelijke weerstand te identificeren.
Observatie:
Besteed tijd aan het observeren van de dagelijkse activiteiten om te begrijpen hoe dingen echt werken. Besteed speciale aandacht aan de informele processen en ‘de manier waarop we de dingen hier doen’.
stap 2: de nalatenschap van de familie in beeld brengen
Betrek vervolgens de familie en andere belangrijke belanghebbenden bij het definiëren van hoe zij willen dat de toekomst eruit ziet.
Visiesessies:
Voer discussies om duidelijk te maken wat de verandering zal bereiken, hoe succes eruit ziet en hoe het aansluit bij de waarden en nalatenschap van de familie.
Benchmarking:
Kijk naar andere soortgelijke familiebedrijven die soortgelijke veranderingen hebben ondergaan. Hun ervaringen kunnen waardevolle inzichten opleveren en zijn wellicht beter te vergelijken met die van grotere bedrijven.
stap 3: het gat dichten voor verandermanagement
Met een duidelijk beeld van de huidige situatie en een gedeelde visie op de toekomst, ben je klaar om de koers tussen de twee uit te zetten.
Gap-analyse:
Vergelijk de huidige en de gewenste toekomstige situatie om vast te stellen wat er moet veranderen en maak een plan om daar te komen. In een familiebedrijf houdt dit vaak in dat zowel de zakelijke als de persoonlijke dynamiek moet worden aangepakt.
stap 4: het opstellen van de familie goedgekeurde veranderingsplan
Gewapend met je onderzoek kun je nu een plan voor verandermanagement ontwikkelen dat de waarden van de familie respecteert, de sterke punten van de familie benut en de unieke uitdagingen aanpakt.
Veranderstrategie:
Selecteer een model voor verandermanagement dat aansluit bij de waarden van de familie en de omvang en cultuur van het bedrijf.
Stakeholderanalyse en plan voor betrokkenheid:
In familiebedrijven kan de grens tussen familie en belanghebbenden vervagen. Ontwikkel een plan om iedereen op de hoogte en betrokken te houden.
Communicatieplan:
Bepaal de belangrijkste boodschappen, de beste kanalen en de timing van de communicatie. Eerlijkheid, transparantie en gevoeligheid zijn hier cruciaal.
Opleidingsplan:
Identificeer de vaardigheden die je teams nodig hebben om te slagen in het nieuwe normale leven en plan hoe ze die kunnen verwerven. Overweeg om familieleden in te zetten als trainers en rolmodellen.
Plan voor weerstandsmanagement:
Anticipeer op mogelijke weerstand en plan hoe je deze kunt aanpakken. Denk eraan dat weerstand in een familiebedrijf persoonlijk kan zijn, niet alleen professioneel.
Implementatieplan:
Beschrijf de stappen, het tijdschema en de verantwoordelijkheden voor het uitvoeren van de verandering. Vergeet niet om de familiedynamiek en -tradities te respecteren.
Evaluatie- en aanpassingsplan:
Bepaal hoe je de voortgang zult bijhouden, succes zult meten en je plan zo nodig zult bijstellen.
tot slot
En daar heb je het! Onthoud dat verandermanagement in een klein familiebedrijf net zoveel te maken heeft met het respecteren van tradities en relaties als met bedrijfsresultaten. Blijf flexibel, empathisch en ruimdenkend. En vergeet nooit dat je in een familiebedrijf niet alleen een bedrijf verandert, maar ook de erfenis van een familie.
Blijf kijken voor meer inzichten in de fascinerende wereld van verandermanagement in familiebedrijven. En onthoud, verandering kan moeilijk zijn, maar een goed geplande verandering kan de nalatenschap van een familie veiligstellen voor de komende generaties!